
Ресейлік банкир Игорь Кимге тиесілі болған «Береке» микроқаржы ұйымы (МҚҰ) жаңа меншік иесіне өтті. Еске сала кетсек, Ким Ұлыбританияның санкциялық тізіміне енгеннен кейін Қазақстандағы активтерін — «Береке» МҚҰ мен «Сейф-Ломбард» ЖШС-ін сатуға шешім қабылдаған болатын.
2025 жылдың 28 наурызында «Береке» МҚҰ-ның жаңа және бір мезгілде «бұрынғы» меншік иесі «Сейф-Ломбард» ЖШС болды. Алайда, осы жылдың наурыз айының ортасынан бастап «Сейф-Ломбард» Кимге тиесілі емес.
Бұрын «Береке» МҚҰ «Сейф-Ломбардтың» еншілес компаниясы болған: 2022 жылдың желтоқсанында ломбард оны 5%-дан 25%-ға дейінгі үлестері бар 12 жеке тұлғадан сатып алған. Мәміле құны 291 млн теңгені құрады. 2022-2023 жылдары меншік иесі компанияға қосымша 1,57 млрд теңге инвестиция салды. 2023 жылдың жазында МҚҰ-ны ЖШС-тен АҚ (акционерлік қоғам) ретінде қайта тіркеді, бұл оны банкке айналдыру жоспарларымен байланысты болуы мүмкін. 2023 жылдың қыркүйегінде Игорь Ким «Сейф-Ломбардтан» «Береке» МҚҰ-ның 100% акциясын 2,2 млрд теңгеге сатып алып, оның тікелей иесі атанды. Меншік иесінің ауысу себебі «өзгеріп жатқан стратегиялық басымдықтар мен нарық жағдайымен» түсіндірілді.
«Береке» МҚҰ — Қазақстандағы 214 микроқаржы ұйымының ішінде актив көлемі бойынша 25-орында тұр. Ұлттық банктің мәліметіне сәйкес, 2025 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша компанияның активтері 5,8 млрд теңгені, ал меншікті капиталы 4,85 млрд теңгені құрады. Ұйым Семей қаласында құрылған, Қазақстанның төрт өңірінде 20 кеңсесі бар. Ол кәсіп ашуға несие береді, сондай-ақ сауда, өндіріс, қызмет көрсету және ауыл шаруашылығы салаларындағы кәсіпкерлерді қаржыландырады. Бұған қоса, тұтынушылық мақсаттағы микроқарыздар береді, негізгі аудиториясы ретінде жалдамалы жұмысшылар мен зейнеткерлерді қарастырады.
Игорь Ким — Қазақстанда туған ресейлік банкир. 2024 жылдың ақпан айында, Ресейдегі Экспобанктің акционері бола отырып, ол Ұлыбританияның санкцияларына ілікті. Сол кезде оған тиесілі болған Қазақстандағы «Сейф-Ломбард» пен «Береке» МҚҰ санкцияға ұшыраған жоқ. Алайда, 2025 жылдың 28 ақпанында Ким бұл компанияларды «санкциялық тәуекелдерді жою мақсатында» сататынын жариялады.
2025 жылдың 13 наурызында Кимге 98,988% тиесілі болған «Сейф-Ломбард» ЖШС-нің құрылтайшысы өзгерді. Оның жаңа иесі компанияның бұрынғы топ-менеджері Эдуард Ли болды. Оған нақты қанша үлес өткендігі жарияланбады. Алайда, ЖШС-нің екінші құрылтайшысы ретінде компанияның басқарма төрағасы Геннадий Ким қалып отыр. Бұған дейін оған компанияның 1,012% миноритарлық үлесі тиесілі болған.